Tuy nhiên, trong vòng hai thập kỷ trở lại đây, tư duy về nhà ở đang dần thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt trong giới trẻ. Từ quan niệm “phải có nhà mới yên bề gia thất” đến lối sống thuê nhà linh hoạt, từ mô hình đại gia đình đến xu hướng độc lập cá nhân – những chuyển dịch này đang phản ánh rõ nét sự thay đổi trong xã hội Việt Nam hiện đại.
Từ “an cư lạc nghiệp” đến “sống linh hoạt”
Thế hệ cha ông từng xem việc sở hữu một ngôi nhà là ưu tiên hàng đầu, thậm chí là điều kiện bắt buộc để “dựng vợ gả chồng”. Một căn nhà khang trang còn là biểu hiện của sự thành đạt và ổn định. Tuy nhiên, với giới trẻ hiện nay – đặc biệt là thế hệ Gen Z và Millennials – việc mua nhà không còn là đích đến sớm, mà thường bị trì hoãn hoặc thay thế bằng những mục tiêu khác như phát triển bản thân, đi du lịch, đầu tư tài chính hoặc sống trải nghiệm.
Từ sở hữu đến chia sẻ
Một xu hướng đáng chú ý khác là sự dịch chuyển từ tư duy sở hữu sang chia sẻ. Các mô hình sống chung (co-living), thuê căn hộ linh hoạt theo tháng, thậm chí là “chia sẻ phòng” với người lạ, đang ngày càng phổ biến. Người trẻ ngày nay chấp nhận không sở hữu ngôi nhà, miễn là họ có thể sống thoải mái, tiết kiệm và không ràng buộc.
Nhiều chuyên gia cho rằng, tư duy này xuất phát từ áp lực giá bất động sản tăng cao, cùng với sự thay đổi trong quan điểm sống: đặt trải nghiệm, sự tự do và tính di động lên hàng đầu. Đây là bước chuyển từ “an cư để lạc nghiệp” sang “sống để phát triển bản thân”.
Từ gia đình nhiều thế hệ đến không gian riêng biệt
Nếu như trước đây, nhà ở thường gắn liền với mô hình gia đình nhiều thế hệ cùng sinh sống – ông bà, cha mẹ, con cái – thì ngày nay, nhu cầu có không gian riêng tư được đề cao. Nhiều bạn trẻ lựa chọn sống độc lập ngay sau khi đi làm hoặc lập gia đình ra riêng ngay cả khi chưa đủ khả năng mua nhà.
Xu hướng này không chỉ thể hiện mong muốn cá nhân hóa không gian sống, mà còn là chỉ dấu cho sự thay đổi trong cấu trúc xã hội và quan hệ gia đình hiện đại. Sự riêng tư, tự chủ và cá nhân hóa đang trở thành những yếu tố then chốt trong tư duy về “một ngôi nhà lý tưởng”.
Thay đổi tư duy – Cần thay đổi chính sách
Khi tư duy về nhà ở của người Việt thay đổi, hệ thống chính sách cũng cần theo kịp. Thị trường hiện vẫn tập trung cung cấp các sản phẩm để bán, trong khi nhu cầu thuê, sống ngắn hạn hay mô hình linh hoạt đang tăng mạnh nhưng chưa được hỗ trợ đầy đủ về mặt pháp lý, tài chính và quy hoạch.
Tư duy về nhà của người Việt đang trong giai đoạn chuyển mình rõ rệt – từ sở hữu sang trải nghiệm, từ ổn định sang linh hoạt, từ gắn kết nhiều thế hệ sang độc lập cá nhân.
Đây không chỉ là câu chuyện của bất động sản, mà còn là dấu hiệu cho thấy sự thay đổi trong quan niệm sống, văn hóa gia đình và cấu trúc xã hội của Việt Nam hiện đại.