20 sản phẩm thu hút du khách “sau bóng hoàng hôn”

Du khách đến Hà Nội ngày càng có nhiều lựa chọn để khám phá về đêm. Với những ai yêu thích văn hóa truyền thống, các chương trình biểu diễn như “Tinh hoa Bắc Bộ” hay rối nước Thăng Long là điểm đến không thể bỏ lỡ. Nếu đam mê lịch sử, có thể ghé Hoàng thành Thăng Long thưởng thức “Giải mã Hoàng Thành”, tham gia trải nghiệm “Đêm thiêng liêng” tại nhà tù Hỏa Lò, hoặc tới Văn miếu – Quốc Tử Giám để chiêm ngưỡng “Tinh hoa Đạo học”.

Đối với những du khách yêu thích không gian phố phường, các hoạt động như đi xe đạp, xe điện, xích lô, hoặc xe buýt 2 tầng sẽ mang đến trải nghiệm đầy thú vị. Người thích tản bộ cũng không thiếu lựa chọn: ngoài khu vực phố cổ và Hồ Hoàn Kiếm, không gian đi bộ đã được mở rộng tới các con phố như Ngọc Khánh, Ngũ Xã, Trần Nhân Tông, thậm chí thành cổ Sơn Tây. Không thể không nhắc đến “thiên đường ẩm thực” Hà Nội. Chỉ cần đi một vòng qua các phố Tống Duy Tân, Tạ Hiện, hay chợ đêm Đồng Xuân, du khách sẽ có cơ hội thưởng thức trọn vẹn hương vị đặc sắc của thành phố nghìn năm văn hiến.

Hà Nội đã khai trương hơn 20 sản phẩm du lịch ban đêm, hình thành 7 không gian phố đi bộ. Năm 2024, thành phố đón 27,86 triệu lượt khách du lịch, trong đó có 6,35 triệu khách quốc tế, mang về tổng thu khoảng 110,52 nghìn tỷ đồng – tăng trưởng đáng kể so với năm trước. 

Dẫu đạt được thành tựu nhất định, nhưng theo các chuyên gia, Hà Nội vẫn còn nhiều hạn chế cần khắc phục để nâng cao chất lượng kinh tế đêm. PGS.TS Nguyễn Ngọc Sơn (Trường Đại học Kinh tế Quốc dân) chỉ ra rằng việc thiếu quy hoạch đồng bộ đã khiến các cơ sở kinh doanh ban đêm thường nằm gần khu dân cư, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân. Mặt khác, tại một số khu vực, việc thiếu chương trình văn hóa nghệ thuật hoặc tình trạng chèo kéo, xả rác bừa bãi từ hàng rong đã làm mất mỹ quan đô thị. Các bãi giữ xe tự phát chặt chém du khách cũng là vấn đề nan giải. 

Đặc biệt, nhiều du khách cần trải nghiệm mới đa dạng hơn nữa. TS Nguyễn Văn Đáng (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh) nhận thấy rằng, tại các “thành phố không ngủ” nổi tiếng như Bangkok, Sydney hay New York, sự đa dạng và mới mẻ của các hoạt động kinh tế đêm chính là yếu tố giúp duy trì sức hút. Nếu không liên tục tạo ra được cái mới, giải trí sẽ đứng trước nguy cơ bị bão hòa nhu cầu. Hiện tượng phố đi bộ Ngũ Xá, phố ẩm thực Nguyễn Văn Tuyết đông nghẹt khai trương nhưng lại vắng tanh sau một thời gian mở cửa, hàng quán đóng sớm ngay từ khoảng 21h30, hộ kinh doanh trả mặt bằng và ngưng hoạt động…. cho thấy thách thức trong quá trình phát triển kinh tế đêm, không phải cứ gia tăng số lượng là hiệu quả. 

Kiến tạo không gian kinh tế đêm hiện đại

Theo các chuyên gia, cần có nhận thức đầy đủ về vai trò của kinh tế đêm đối với phát triển du lịch, đặc biệt trong việc kéo dài thời gian lưu trú và tăng chi tiêu của khách. Việc quy hoạch các khu vực kinh tế đêm riêng biệt, khép kín là giải pháp để giảm tác động tới đời sống người dân, đồng thời đầu tư bài bản về hạ tầng, an ninh và vệ sinh môi trường.

Mô hình “Tám phường mười ba ngõ” tại Cam Túc (Trung Quốc) là một ví dụ điển hình với hơn 12 triệu lượt khách và hàng nghìn việc làm mới. PGS Phạm Trung Lương, nguyên Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu du lịch Việt Nam cho rằng cần điều chỉnh hoặc bổ sung vào quy hoạch chung các phân khu kinh tế đêm riêng biệt, tách khỏi khu dân cư để tránh ảnh hưởng đến đời sống cộng đồng. Cùng với đó là phân quyền cho địa phương tự xây dựng quy hoạch và chính sách phát triển kinh tế đêm; đa dạng hóa dịch vụ kinh tế đêm, kết hợp khai thác giá trị văn hóa, ẩm thực địa phương với hiệu ứng ánh sáng hiện đại. 

Trong kế hoạch phát triển du lịch đến năm 2030, Hà Nội dự kiến xây dựng 6 không gian du lịch mà Đông Anh là một trong những vùng trọng điểm. Quy hoạch Thủ đô tầm nhìn đến năm 2050 xác định cần chú trọng khai thác để phát triển các giá trị đặc biệt của khu vực Hồ Tây, khu phố cổ, phố cũ… Đông Anh, với hạ tầng thuận lợi, sẽ là bước đột phá đáng kỳ vọng, trong khi Hồ Tây sẵn tiềm năng về giá trị văn hóa, lễ hội, âm nhạc…hứa hẹn tạo nên một không gian kinh tế đêm hiện đại, mang lại những trải nghiệm khác biệt cho du khách.

Nhà hát Opera Hà Nội: Điểm nhấn kiến tạo không gian kinh tế đêm đẳng cấp

Một trong những công trình hạ tầng văn hóa – nghệ thuật đang được kỳ vọng sẽ tạo cú hích lớn cho kinh tế đêm Hà Nội chính là Nhà hát Opera Hà Nội. Với diện tích sàn lên đến 45.000 m2, gấp 6 lần diện tích sân bóng đá 11 người. Nhà hát có hai khán phòng, trong đó khán phòng opera có 1.815 chỗ (lớn gấp hơn 3 lần nhà hát lớn Hà Nội), và khán phòng đa năng có từ 1.010 đến 2.000 chỗ ngồi. 

“Nhà hát Opera Hà Nội như một hòn đảo âm nhạc”, nơi có thể tổ chức các chương trình nghệ thuật tầm cỡ thế giới”, Kiến trúc sư Renzo Piano từng nhận giải thưởng danh giá Pritzker Prize chia sẻ. 

Theo các chuyên gia, Nhà hát Opera Hà Nội có thể trở thành “đầu tàu” kiến tạo lối sống đêm văn minh – một trung tâm văn hóa giải trí đêm thực thụ, đưa Hà Nội tiệm cận với những “thành phố không ngủ” nổi tiếng trên thế giới.

Việc tập trung đầu tư bài bản và khai thác hiệu quả những tiềm năng có thể thổi bùng sức sống cho các hoạt động kinh tế về đêm, tạo nên một diện mạo sôi động và hiện đại cho Thủ đô. Với các chiến lược phát triển phù hợp, kinh tế đêm sẽ không chỉ là một lĩnh vực phát triển kinh tế đơn thuần mà còn trở thành động lực bền vững, góp phần đưa Thủ đô ngàn năm văn hiến vươn mình trên bản đồ du lịch và kinh tế khu vực.