Theo dự thảo đang được lấy ý kiến, mức lãi suất 4,8% sẽ áp dụng cho người vay để mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang; hộ nghèo, hộ cận nghèo xây mới hoặc sửa chữa nhà ở; học sinh, sinh viên vay vốn học tập; lao động đi làm việc ở nước ngoài. Ngoài ra, các hộ mới thoát nghèo hoặc người vay vốn phục vụ hỗ trợ việc làm được đề xuất hưởng mức lãi 6,6%/năm; các cơ sở sản xuất, kinh doanh vay vốn đào tạo việc làm được áp mức 6%/năm. Điểm cần lưu ý là đây mới chỉ là đề xuất, chưa phải chính sách chính thức, nên người mua nhà vẫn cần chờ nghị quyết được thông qua và có hiệu lực mới có thể áp dụng.
Tác động thực tế với người mua nhà
Với tư cách một người đang theo dõi sát thị trường, tôi cho rằng mức lãi 4,8%/năm sẽ tạo ra khác biệt rất lớn cho nhóm khách hàng thu nhập thấp - trung bình, những người vốn luôn căng thẳng với bài toán trả góp hàng tháng. Nếu so sánh, mức lãi này thấp hơn khoảng 1,8 điểm phần trăm so với hiện hành, nghĩa là bạn sẽ tiết kiệm được một khoản tiền đáng kể trong suốt kỳ hạn vay.
Giả sử bạn vay 500 triệu đồng trong 20 năm, trả theo hình thức trả góp đều hàng tháng, mức lãi suất 6,6% hiện tại sẽ khiến bạn phải trả khoảng 3,76 triệu đồng/tháng. Nếu lãi suất giảm còn 4,8%, số tiền phải trả hàng tháng sẽ chỉ còn khoảng 3,24 triệu đồng, tiết kiệm khoảng 500 nghìn đồng/tháng - tương đương hơn 120 triệu đồng trong 20 năm. Với những gia đình đang phải cân đo từng đồng thu nhập, đây thực sự là một khoản giảm áp lực rất đáng kể.
Điều kiện và những điểm cần lưu ý
Dù mức lãi hấp dẫn, người mua nhà cần nhớ đây là vốn vay ưu đãi qua Ngân hàng Chính sách Xã hội. Nghĩa là bạn cần đáp ứng điều kiện về đối tượng được hưởng chính sách, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, và chấp nhận quy trình thẩm định chặt chẽ hơn so với vay thương mại. Thời gian giải ngân có thể lâu hơn, hạn mức vay có trần, và bạn cần chứng minh khả năng trả nợ để được phê duyệt.
Bên cạnh đó, lãi suất thấp chỉ là một phần của bài toán mua nhà. Chất lượng dự án, vị trí, hạ tầng, chi phí bảo trì và khả năng thanh khoản về sau mới là yếu tố quyết định giá trị lâu dài. Một căn hộ ở xa trung tâm, thiếu tiện ích, giao thông khó khăn có thể rẻ trước mắt nhưng tốn kém thời gian, chi phí đi lại về sau.
Cuối cùng, bạn cũng cần chuẩn bị một kế hoạch tài chính vững chắc: quỹ dự phòng ít nhất 3–6 tháng chi tiêu, không vay vượt quá 40–50% tổng thu nhập hộ gia đình để tránh áp lực trả nợ quá lớn khi thu nhập biến động.
Góc nhìn cá nhân – Nên làm gì lúc này?
Tôi coi đề xuất này là tín hiệu tích cực, cho thấy thành phố đang nỗ lực đồng hành cùng người dân trong chính sách an cư. Nhưng để biến cơ hội thành hiện thực, bạn nên:
- Theo dõi tiến trình ban hành chính thức: Khi HĐND thông qua, nghị quyết sẽ quy định rõ đối tượng, hạn mức, kỳ hạn, và thủ tục.
- Lên danh sách dự án nhà ở xã hội đủ điều kiện vay: So sánh chất lượng, vị trí và giá bán để chọn dự án phù hợp.
- Tính toán dòng tiền sớm: Dùng mức lãi suất 4,8% làm cơ sở lập kế hoạch trả góp, kiểm tra xem gia đình có đủ khả năng duy trì trả nợ dài hạn hay không.
- Chuẩn bị hồ sơ trước: Giấy tờ chứng minh đối tượng, thu nhập, hộ khẩu, tình trạng nhà ở để rút ngắn thời gian xét duyệt khi chính sách có hiệu lực.
Nếu bạn đang trong giai đoạn tìm hiểu mua nhà ở xã hội, đây là thời điểm thích hợp để chuẩn bị kỹ lưỡng. Khi chính sách được thông qua, bạn sẽ là một trong những người nộp hồ sơ sớm, tăng cơ hội tiếp cận nguồn vốn ưu đãi trước khi có thể xảy ra tình trạng quá tải hồ sơ.