Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy không ít trường hợp phát sinh rủi ro do hợp đồng này, gây thiệt hại về thời gian, tài chính và uy tín cho cả bên mua lẫn bên bán. Bài viết này phân tích các rủi ro tiềm ẩn và đề xuất giải pháp nhằm đảm bảo sự công bằng, minh bạch trong giao dịch.
Rủi Ro Thường Gặp
Bên mua không đủ khả năng tài chính để hoàn tất giao dịch: Sau khi ký hợp đồng đặt cọc công chứng, bên mua có thể gặp khó khăn trong việc huy động đủ vốn để tiến hành công chứng mua bán, dẫn đến vi phạm hợp đồng.
Bên bán bị "kẹt" tài sản: Do hợp đồng đặt cọc công chứng có hiệu lực pháp lý cao, bên bán bị ràng buộc và không thể giao dịch với bên thứ ba, gây đình trệ kế hoạch tài chính hoặc kinh doanh.
Tranh chấp do hợp đồng thiếu rõ ràng: Nếu các điều khoản trong hợp đồng không được soạn thảo chi tiết hoặc không lường trước các tình huống bất khả kháng, cả hai bên có thể đối mặt với tranh chấp, kiện tụng, dẫn đến tổn thất về thời gian, chi phí và uy tín.
Giải Pháp Hài Hòa Lợi Ích Các Bên
Để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo giao dịch diễn ra suôn sẻ, các giải pháp sau đây cần được áp dụng:
Thuê tư vấn pháp lý độc lập và chuyên nghiệp
Một tư vấn viên trung lập, không thiên vị bên nào, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính công bằng. Người tư vấn cần tập trung vào mục tiêu tạo ra một giao dịch minh bạch, thành công, đồng thời lường trước và giải quyết các rủi ro tiềm ẩn.
Lựa chọn đơn vị công chứng có năng lực tư vấn pháp lý
Phòng công chứng không chỉ thực hiện việc xác nhận chữ ký mà còn cần có khả năng tư vấn pháp lý, giúp các bên xây dựng hợp đồng với các điều khoản phù hợp. Đơn vị công chứng uy tín sẽ hỗ trợ dự đoán các tình huống phát sinh và đề xuất cách xử lý hợp lý.
Soạn thảo hợp đồng với các điều khoản rõ ràng
Một hợp đồng đặt cọc công chứng cần bao gồm các điều khoản cụ thể, minh bạch để giảm thiểu tranh chấp, bao gồm:
Điều kiện hủy cọc: Quy định rõ trường hợp nào bên mua hoặc bên bán có quyền hủy hợp đồng mà không vi phạm pháp luật.
Xử lý tình huống bất khả kháng: Xác định cách giải quyết khi xảy ra các sự kiện ngoài ý muốn (ví dụ: thay đổi chính sách pháp luật, thiên tai).
Thời hạn thanh toán và công chứng: Quy định cụ thể mốc thời gian để hoàn tất thanh toán và ký kết hợp đồng mua bán.
Trách nhiệm và cam kết: Liệt kê rõ trách nhiệm của mỗi bên để đảm bảo tính minh bạch và ràng buộc pháp lý.
Cân nhắc hình thức đặt cọc linh hoạt
Trong trường hợp bên mua chưa hoàn toàn sẵn sàng về tài chính, có thể lựa chọn hình thức đặt cọc bằng văn bản thỏa thuận có xác nhận (thay vì công chứng). Điều này giúp giảm tính cưỡng chế pháp lý, tạo sự linh hoạt cho cả hai bên khi có sự cố bất ngờ.
Vai Trò Của Người Tư Vấn
Người tư vấn pháp lý đóng vai trò cầu nối, đảm bảo sự tin cậy và công bằng trong giao dịch. Thay vì thiên vị một bên, họ cần duy trì tính khách quan, cung cấp thông tin chính xác và định hướng các bên đạt được thỏa thuận bền vững. Một giao dịch thành công không chỉ dừng ở việc ký kết hợp đồng mà còn phải duy trì được uy tín, thiện chí và tránh tranh chấp về sau.
Cre: Hồ Bảo Quân