Hội thảo “Đặc khu Phú Quốc – Cất cánh cùng APEC” do Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh và Tập đoàn Sun Group đồng tổ chức. Tham dự Hội thảo có Thạc sĩ Phạm Bình An – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM; Ông Trần Minh Khoa - Chủ tịch UBND Đặc khu Phú Quốc; Ông Nguyễn Anh Nhựt – Phó Bí thư Thường trực Đặc khu Côn Đảo; Ông Vũ Đức Hưởng – Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND Đặc khu Vân Đồn.
Hội thảo “Đặc khu Phú Quốc – Cất cánh cùng APEC” diễn ra tại Trung tâm hội nghị Sun Signature Gallery, Phú Quốc ngày 12/12.
Hội thảo còn có sự hiện diện của gần một trăm chuyên gia, nhà khoa học là Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ hàng đầu trong các lĩnh vực kinh tế, du lịch, nghiên cứu chính sách, quy hoạch... như: PGS.TS. Trần Đình Thiên – Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; TS. Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh; TS. Trần Du Lịch - Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia; TS. Nguyễn Sĩ Dũng - Uỷ viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng; PGS TS. Phạm Trung Lương - Thành viên Tổ chuyên gia tư vấn Quy hoạch quốc gia…
Trong bối cảnh Phú Quốc được chọn là địa điểm tổ chức Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương - APEC 2027, Hội thảo “Đặc khu Phú Quốc – Cất cánh cùng APEC” được tổ chức nhằm xác định tầm nhìn, vị thế mới cho Phú Quốc, hiến kế và giải pháp để biến APEC 2027 thành bệ phóng chiến lược, tái định vị thương hiệu điểm đến trên bản đồ du lịch quốc tế.
Đây cũng là diễn đàn để các chuyên gia, khách mời thảo luận, đề xuất những chính sách đặc thù để có thể “chắp cánh” cho đặc khu Phú Quốc phát triển bứt phá, trở thành đặc khu kinh tế thế giới mới, một trung tâm kinh tế, du lịch hàng đầu khu vực và quốc tế.
Rất nhiều vấn đề được các chuyên gia đặt ra và hiến kế để đảo Ngọc tận dụng cơ hội lịch sử này.
Các chuyên gia hàng đầu trong các lĩnh vực tham dự tại hội thảo.
APEC 2027 – cơ hội lịch sử cho Phú Quốc
Theo các chuyên gia, với sự vào cuộc quyết liệt của địa phương và sự đồng hành tâm huyết của những nhà đầu tư chiến lược như Sun Group, các công trình trọng điểm phục vụ APEC 2027 đang được xây dựng thần tốc có chất lượng không thua kém, thậm chí vượt trội so với thế giới.
Theo đó, sự kiện APEC 2027 không chỉ là một hội nghị mang tính nghi lễ ngoại giao, mà còn là một cơ hội vàng để đảo Ngọc quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới, là cú hích để Phú Quốc bứt phá mạnh mẽ, và cũng là thách thức để Phú Quốc vươn tầm quốc tế và kiến tạo một đặc khu kinh tế mới của thế giới.
Tại phiên tham luận của Hội thảo, PGS.TS Trần Đình Thiên khẳng định APEC 2027 chính là cơ hội vàng cho Phú Quốc, nhưng cũng là thách thức lớn, là một thử nghiệm mang tính quốc gia.
Đồng quan điểm, TS. Trần Du Lịch cho rằng, APEC giống như một “siêu” sự kiện MICE, mang đến lợi ích lớn cho thương hiệu điểm đến, APEC sẽ để lại di sản dài hạn cho Phú Quốc. Theo đó, các trụ cột sản phẩm chủ đạo gắn với APEC tại Phú Quốc sẽ là du lịch MICE, du lịch nghỉ dưỡng và sức khỏe cao cấp, du lịch trải nghiệm văn hóa - cộng đồng biển đảo, kinh tế đêm và du lịch sáng tạo.
Đặt nhiều kỳ vọng cho sự phát triển của đảo Ngọc, TS. Võ Trí Thành cho rằng cùng với APEC, Phú Quốc phải là một đô thị đa năng như Singapore, hoặc thậm chí là vượt Singapore.
PGS.TS Trần Đình Thiên đóng góp tham luận về APEC 2027 - Cơ hội và thách thức.
Đặc khu Phú Quốc cần có những chính sách đặc thù
Thể chế nào, cơ chế nào để Phú Quốc vươn xa, cất cánh và thành miền đất của khát vọng? Rất nhiều ý kiến được các chuyên gia đề xuất và hiến kế, với điểm chung là đảo Ngọc cần có những chính sách phát triển đặc thù.
Trên cả nước có 13 đặc khu, nhưng Phú Quốc mang đặc thù riêng của một đặc khu biển đảo có tiềm năng phát triển mạnh mẽ về du lịch, kinh tế. Vì thế, Phú Quốc cần được thí điểm áp dụng nhóm cơ chế, chính sách đặc biệt để phát huy tối đa sức mạnh và tiềm năng, đồng thời cần một khung tài chính - thể chế riêng nhằm thu hút nhà đầu tư chiến lược.
Theo PGS.TS. Trần Đình Thiên, Phú Quốc cần có quy chế đặc khu trực thuộc Trung ương. Việc giữ quy chế đặc khu trực thuộc tỉnh sẽ kiềm chế cơ hội phát triển, trói buộc năng lực của Phú Quốc và tự giới hạn khả năng tạo ra một “hình bóng quốc gia” để vươn ra thế giới. “Chúng ta cần thảo luận và thống nhất để nâng tầm Phú Quốc vươn ra thế giới. Phú Quốc cần được tự quyết, tự làm, tự chịu trách nhiệm trước đất nước này, và thậm chí là trước cả cộng đồng quốc tế” - PGS.TS. Trần Đình Thiên nói.
Đồng quan điểm với PGS.TS. Trần Đình Thiên, TS. Nguyễn Sĩ Dũng cho rằng tất cả những gì Phú Quốc quyết được thì cần phân quyền cho Phú Quốc. Bên cạnh đó, vấn đề thuế đất cần được kéo dài để tạo điều kiện tốt nhất cho các nhà đầu tư. Đồng thời cũng cần thu hút người tài về đảo Ngọc.
Theo TS. Trần Du Lịch, Phú Quốc có đủ tiềm năng để phát triển thành biểu tượng phát triển mới của Việt Nam trong 10 - 20 năm tới, giống như Jeju với Hàn quốc, hay Dubai với UAE. “Để làm được điều đó, cần đẩy mạnh vai trò của nhà đầu tư chiến lược, bởi họ không phải là người kinh doanh kiếm lãi, mà có sứ mệnh cùng nhà nước kiến tạo phát triển” - TS. Trần Du Lịch nói.
TS Nguyễn Anh Tuấn - Viện trưởng Viện Kinh tế Du lịch.
Cơ chế riêng để hút khách quốc tế
Hiện nay, Phú Quốc áp dụng miễn visa cho du khách quốc tế trong vòng 30 ngày, đây là một lợi thế lớn nhằm hút khách quốc tế. Tuy nhiên, trong bối cảnh Phú Quốc đã được định vị nằm trong Top 3 Hòn đảo đẹp nhất thế giới và đang đứng trước cơ hội vượt qua được những điểm đến nổi tiếng như Phuket, Maldives nhờ APEC 2027, đảo Ngọc cần có các cơ chế nới lỏng hơn nữa để tăng khả năng tiếp cận khách quốc tế chất lượng cao và khách lưu trú dài ngày.
Theo TS. Nguyễn Anh Tuấn, bên cạnh việc duy trì và mở rộng chính sách thị thực, Phú Quốc cần nghiên cứu e-visa riêng cho khách tham dự APEC và hậu APEC. Đồng thời cần nghiên cứu thí điểm trao quyền cho tư nhân, cộng đồng tham gia quản lý điểm đến.
PGS.TS Phạm Trung Lương cho biết, từ những năm 2000, Phú Quốc đã đề xuất miễn visa cho toàn bộ khách quốc tế, và là đảo đầu tiên tại Việt Nam có điện lưới.
Nhưng visa chỉ dừng lại ở 30 ngày như hiện nay là không phù hợp nữa. “Phú Quốc cần tăng thời hạn visa lên ít nhất nửa năm, vì khách đến Phú Quốc hiện nay vừa đi du lịch, vừa đi làm việc. Việc nâng thời hạn visa còn giúp thu hút nhân lực và trí tuệ của thế giới đến Phú Quốc” - PGS.TS Phạm Trung Lương khẳng định.
Cũng theo GS.TS Phạm Trung Lương, nhằm hút khách quốc tế, đường bay thẳng từ các thị trường là hết sức quan trọng: “Hiện Phú Quốc mới có 4 đường bay thẳng ở khu vực và gần đây nhất là Án Độ, như vậy quá ít. Vì thế, cần có chính sách, phân cấp cho chính quyền địa phương, thậm chí là doanh nghiệp có thể kết nối các đường bay thẳng”.
Đồng thời, để hút tàu du lịch theo đường biển, Phú Quốc cần quan tâm đến đến logistic trong du lịch, cần nghiên cứu đường sắt đô thị kéo dài và hệ thống giao thông công cộng phải đầu tư phát triển mạnh. Theo đó, Đặc khu cần có chính sách cho các nhà đầu tư, để có thể đầu tư các dự án xuyên đảo, nhằm hút khách đến du lịch, sống và làm việc.
Trung tâm Hội nghị và Triển lãm APEC sẽ sở hữu ballroom lớn nhất thế giới.
Hướng đến phát triển xanh và thông minh
APEC 2027 là cơ hội vàng cho Phú Quốc bứt tốc, nhưng Phú Quốc cần hướng đến mục tiêu phát triển bền vững. Theo đó, vấn đề môi trường và “điểm đến xanh” được chính quyền và các chuyên gia đặc biệt quan tâm.
Theo TS. Trần Du Lịch, Phú Quốc phải đi đầu chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số. Cần có không gian xanh, và có chỗ cho đô thị nén.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Trần Minh Khoa - Chủ tịch UBND Đặc khu Phú Quốc cho biết, Đặc khu đã tổ chức hội nghị ký cam kết “Chuyển đổi xanh” với các doanh nghiệp và tổ chức quốc tế, nhằm đưa Phú Quốc hướng đến Net Zero - Đưa khí phát thải ròng bằng 0. Hiện tại, đề án Chuyển đổi xanh cũng đang được gấp rút triển khai và dự kiến sẽ hoàn thành vào Quý I năm 2026. “Như quý vị thấy, trên các tuyến đường từ sân bay đến Bắc đảo cho tới Nam đảo, 100% xe buýt đều là xe điện và không còn sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Đây là bước đầu triển khai “Giao thông xanh” của Phú Quốc, và sau này chúng tôi sẽ hướng tới phát triển du lịch xanh, quản trị xanh và môi trường sống xanh khi đề án hoàn thành”, ông Trần Minh Khoa khẳng định.
Ông Trần Minh Khoa - Chủ tịch UBND Đặc khu Phú Quốc chia sẻ về các công trình, dự án APEC 2027.
Bổ sung định hướng phát triển xanh và bền vững, PGS.TS Phạm Trung Lương cho rằng Phú Quốc cần quản lý lượng khách theo sức chứa của điểm đến. Phú Quốc cần nhắm đến lượng khách chi trả cao, không nhắm đến số lượng. Để làm điều đó, cần có chính sách cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư chiến lược.
Bên cạnh “điểm đến xanh” và phát triển bền vững, PGS.TS Nguyễn Hồng Quân cũng nhấn mạnh Phú Quốc còn cần có cơ chế đặc thù về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, cần xây dựng công viên Khoa học biển tầm quốc gia.
Với những ý kiến hiến kế thiết thực từ các chuyên gia, toạ đàm “Đặc khu Phú Quốc – Cất cánh cùng APEC” hứa hẹn mở ra những lộ trình hành động cụ thể để Phú Quốc trở thành đặc khu kinh tế thế giới mới.